14-Hukuk Alanında Yapılan İnkılâplar

 1. Türk Medeni Kanunu’nun Kabul Edilmesi (1926)

Medeni kanun, bir toplumda kadın erkek ilişkilerini, aile hukukunu esas alan

kanundur.  

Osmanlı hukukunda şer’î (dîni) ve örfî (geleneksel) hukuk kuralları uygulanmaktaydı. 19. yüzyıl sonlarından itibaren Ahmet Cevdet Paşa’nın hazırlanmış olduğu Mecelle yürürlüğe girmiştir. Mecelle, kadın-erkek ilişkilerini Hanefi mezhebini esas alarak düzenleyen hukuk kitabı idi. Ayrıca tamamlanamamış

olduğundan her konu yer almamakta idi. 

Atatürk hukuk alanında birliği ve laikleşmeyi sağlamak amacıyla İsviçre Medeni Kanunu’nu örnek almıştır. 17 Şubat 1926’da Türk Medeni Kanunu kabul

etmiştir. 

Uyarı: Hukuk birliği sağlanmış ve farklı uygulamalara son verilmiştir.

Medeni Kanun ile kadınlara verilen sosyal haklar:

^•         Resmî nikâh zorunluluğu                           

^•         Kadınların her mesleğe girebilmesi hakkı           

^•         Boşanma ve şahitlikte kadın-erkek eşitliği 

^•         Miras paylaşımında kadın-erkek eşitliği 

^•         Tek eşle evlilik zorunluluğu

Uyarı: Türk kadınına Medeni Kanun ile sadece sosyal alanda haklar verilmiştir.

Siyasi alanda kadınlara verilen haklar 1930’lu yılların başlarında gerçekleşecektir. 

2.Kadınlara Siyasal Alanda Verilen Haklar

Türk kadını, Atatürk inkılâpları ile tüm siyasi haklarına kavuşmuştur. Üstelik batı ülkelerinin birçoğunda kadınlara tanınmamış olan siyasi haklar, Türkiye’de daha

önce tanınmıştır. Bunlar: 

— Belediye seçimlerine katılma hakkı (1930)

— Muhtar olabilme (1933)

— Milletvekili seçme ve seçilme hakkı (1934)’dır.  

Uyarı: Türkiye kadınlara siyasal ve sosyal haklar tanımak konusunda birçok

Avrupa ülkesine öncülük etmiştir.

Türk kadını Fransa, Bulgaristan, Macaristan, Yunanistan ve İsviçre kadınlarından daha önce seçme-seçilme hakkını elde etmiştir.

Şekil 1. Türk kadını seçme-seçilme hakkını 1934 yılında kazandı.

3. Diğer Kanunlar 

            Atatürk, her alanda batı medeniyetini örnek alarak yeni kanunlar hazırlatmıştır. Bu kanunlar, sahalarına göre en gelişmiş Avrupa ülkesi örnek alınarak

hazırlanmıştır. 

         — Ceza Hukuku (İtalya’dan 1926’da),                      

— Borçlar Kanunu (İsviçre’den 1926’da), 

— Ticaret Kanunu (çeşitli Avrupa ülkelerinden 1926–29 arasında), 

— Hukuk Muhakemeleri Usulü Kanunu ( İsviçre’den 1927’de), 

— Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu (Almanya 1929), 

         — İcra ve İflas Kanunu (İsviçre’den 1929’da)           

— İdare Kanunu (Fransa 1929).